Azərbaycanda ipəkçiliyin ikişafı.

   

     Azərbaycan qədim zamanlardan bəri Şərqin  ən böyük  ipəkçilik ölkəsi kimi tanınırdı və Şirvan əlayəti Azərbaycanda ən iri ipəkçilik rayonu idi. Bundan başqa Azərbaycanın Şamaxı, Basqal, Gəncə, Şəki, Şuşa bölgələrində da ipəkçilik istehsalı çox inkişaf etmişdir. Bu rayonlarda ipəkdən çox qəşəng, bəzəkli, naxışlı, zərif qadın baş örpəkləri istehsal olunurdu. A­zər­bay­can­da ipək­çi­lik həm qə­dim vaxt­lar­da, həm də müa­sir dövr­də əha­li­nin əsas fəa­liy­yət növ­lə­rin­dən bi­ri ol­muş­dur.

          Verilən məlumata görə, e.ə. II əsrdən başlayaraq Tarixi İpək yolunun ən intensiv magistrallarından biri Azərbaycandan keçirdi. Bu yol Çin və Hindistandan başlayır, Orta Asiyadan keçib Xəzər dənizinə çataraq Azərbaycan ərazilərində davam edib, burada 2 qola ayrılıb biri Kür çayı boyunca yuxarı İberiya və Kolxida istiqamətində, ikincisi isə Şimala burularaq Xəzərin qərb sahili boyunca Dərbənddən və Qafqaz ətəyi düzənliklərdən keçib Qara dəniz ətrafının şimalındakı Yunan şəhər koloniya-larına aparırdı. III əsrdə İranda hakimiyyəti ələ almış Sasanilər öz sələfləri olan Parfiya hökmdarları kimi “Böyük İpək yolu”na nəzarəti öz əllərində saxlamağa çalışırdılar. Fər­ziy­yə­lə­rə gö­rə, ipək­çi­lik­lə bağ­lı iş­lər­lə bu­ra­da təx­mi­nən 2000 il­dən ar­tıq­dır ki, məş­ğul olur­lar. Ar­tıq V-VI əsr­lər­də Azər­bay­ca­nın iq­ti­sa­diy­ya­tın­da ipək­çi­lik mü­hüm yer tut­muş­dur. An­tik dövr Al­ban ta­rix­çi­si M.Ka­lan­kay­tuk­lu özü­nün "Al­ban ta­ri­xi" ki­ta­bın­da Kür ça­yı sa­hil­lə­rin­də çox­lu tut ağa­cı­nın bit­di­yi­ni, on­dan, əsa­sən, ipək par­ça is­teh­sa­lın­da xam­mal ki­mi is­ti­fa­də olun­du­ğu­nu gös­tər­miş­dir. 
       A­zər­bay­ca­nın tə­bii şə­rai­ti bu öl­kə­ni bir çox əsr­lər bo­yu dün­ya­nın ipək­çi­lik mər­kəz­lə­rin­dən bi­ri­nə çe­vir­miş­dir.Şamaxıda, Şəkidə və Azərbaycanın di­gər gu­şə­lə­rin­də is­teh­sal olu­nan ipək par­ça­lar zən­gin tə­biət­li di­ya­rın bü­tün rəng­lə­ri­nin coş­qun­lu­ğu­nu özün­də əks et­dir­miş­dir.

     Azərbaycanda ipəkçiliyin inkişafında Şəkinin tarixən özünəməxsus yeri və rolu olub. Böyük İpək Yolunun üzərində yerləşməsi Şəkidə bu sahənin təşəkkül tapmasına və inkişafına çox böyük təsir göstərib. Eyni zamanda, ipəkçilik bütün tarixi dövrlərdə şəkililərin həyatında və məişətində özünəməxsus yer tutub.

      XVIII-XIX əsrlərdə Şəkidə ipəkçilik özünün ən yüksək inkişaf mərhələsinə çatıb. Şəki ipəyinin şöhrəti nəinki ölkə daxilində, xaricdə də geniş yayılmağa başlayıb. Həmin dövrlərdə bu şəhərdə istehsal edilən ipək məhsulları əsasən Rusiyaya, oradan isə Avropa ölkələrinə ixrac edilirdi. Şəki ipəyi öz keyfiyyəti ilə fərqlənir və xarici bazarlarda yüksək qiymətləndirilirdi.

       Şəkidə ipəkçiliyn inkişafında "Şəki-İpək"

ASC xüsusi rol oynayır.